महाराष्ट्र ग्रामपंचायत निवडणुकांचे जुने आरक्षण रद्द: शासनाचा नवा जीआर जाहीर, लवकरच नवा आरक्षण सोडत
महाराष्ट्र शासन ग्रामविकास विभागाने थेट सरपंच पदासाठी ग्रामपंचायत निवडणुकांतील पूर्वी घोषित केलेले आरक्षण रद्द करण्याचा मोठा निर्णय घेतला आहे. शासनाने याबाबतचा शासकीय आदेश (जीआर) क्रमांक संकीर्ण-२०२३/प्र.क्र.२७९/ग्रा.पा.-२ दिनांक २५ मे २०२५ रोजी जाहीर केला आहे.

महाराष्ट्र ग्रामपंचायत निवडणुकांचे जुने आरक्षण रद्द: शासनाचा नवा जीआर जाहीर, लवकरच नवा आरक्षण सोडत
Maharashtra Gram Panchayat Elections Old Reservation Cancelled: Government’s New GR Announced, New Reservation to be Released Soon
मुंबई, २५ मे २०२५ – महाराष्ट्र शासन ग्रामविकास विभागाने थेट सरपंच पदासाठी ग्रामपंचायत निवडणुकांतील पूर्वी घोषित केलेले आरक्षण रद्द करण्याचा मोठा निर्णय घेतला आहे. शासनाने याबाबतचा शासकीय आदेश (जीआर) क्रमांक संकीर्ण-२०२३/प्र.क्र.२७९/ग्रा.पा.-२ दिनांक २५ मे २०२५ रोजी जाहीर केला आहे.
ग्रामपंचायत अधिनियम १९५८ (कलम ५७-१) अंतर्गत जाहीर झालेल्या आरक्षण यादीतून अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती व महिलांसाठी जाहीर झालेले आरक्षण आता रद्द करण्यात आले असून, नव्याने आरक्षण सोडत काढण्यात येणार आहे.
रद्द झालेली जुनी जिल्हानिहाय आरक्षण आकडेवारी (थेट सरपंच पदांसाठी)
जिल्हा अनुसूचित जाती आरक्षण (पुरुष) अनुसूचित जाती आरक्षण (महिला) अनुसूचित जमाती आरक्षण (पुरुष) अनुसूचित जमाती आरक्षण (महिला) महिला आरक्षण एकूण आरक्षित
पुणे ७५ ३८ २९ १५ १६५ ३२२
नाशिक ७२ ३६ ३१ १५ १५४ ३०८
औरंगाबाद ४९ २५ २४ १२ १०२ २१२
नागपूर ४६ २३ २२ ११ ९८ २००
ठाणे ५५ २७ ३० १५ १२० २४७
एकूण २९७ १४९ १३६ ६८ ६३९ १२८९
(वरील आकडे शासनाच्या दिनांक २६ नोव्हेंबर २०२४ च्या जीआरमधून घेतले असून ती यादी आता रद्द करण्यात आली आहे.)
शासनाचा निर्णय आणि कारण
ग्रामविकास विभागाने स्पष्ट केले आहे की, जाहीर झालेल्या आरक्षण यादीबाबत अनेक हरकती व सूचना प्राप्त झाल्या होत्या. त्यानंतर संपूर्ण प्रक्रिया फेरविचारासाठी थांबवून जुने आरक्षण रद्द करण्याचा आणि नव्याने आरक्षण सोडत काढण्याचा निर्णय घेतला गेला आहे.
शासन आदेशात म्हटले आहे की, नवीन आरक्षण सोडत प्रचलित नियमावलीप्रमाणे प्रामाणिकपणे व पारदर्शक पद्धतीने जाहीर करण्यात येईल.
—
महत्त्वाचे मुद्दे:
दिनांक २५ मे २०२५ रोजी शासनाने जीआर काढून जुने आरक्षण रद्द केले.
लवकरच नवीन आरक्षण सोडतीबाबत नवा कार्यक्रम घोषित होणार.
संबंधित ग्रामपंचायतींचे उमेदवार व नागरिकांनी अधिकृत वेबसाईटवर किंवा तहसील कार्यालयात अधिकृत सूचना तपासाव्यात.
—
सूत्र:
महाराष्ट्र शासन ग्रामविकास विभागाचा आदेश, जीआर क्रमांक संकीर्ण-२०२३/प्र.क्र.२७९/ग्रा.पा.-२, दिनांक २५ मे २०२५